چاره بلا با زیارت عاشورا

چاره بلا با زیارت عاشورا

علاّمه بزرگوار حضرت آقاى شیخ حسن فرید گلپایگانى که از علماى طراز اول تهران هستند از استاد خود مرحوم آیت اللّه حاج شیخ عبدالکریم یزدى حائرى اعلى اللّه مقامه نقل نمود که فرمود: اوقاتى که در سامرا مشغول تحصیل علوم دینى بودم ، وقتى اهالى سامرا به بیمارى وبا و طاعون مبتلا شدند و همه روز عده اى مى مردند.
روزى در منزل استادم مرحوم سید محمد فشارکى اعلى اللّه مقامه جمعى از اهل علم بودند ناگاه مرحوم آقاى میرزاى محمد تقى شیرازى رحمة اللّه علیه - که در مقام علمى مانند مرحوم فشارکى بود تشریف آوردند و صحبت از بیمارى وبا شد که همه در معرض خطر مرگ هستند.
مرحوم میرزا فرمود: اگر من حکمى بکنم آیا لازم است انجام شود یا نه ؟ همه اهل مجلس تصدیق نمودند که بلى .

 

سپس فرمود: من حکم مى کنم که شیعیان ساکن سامرا از امروز تا ده روز همه مشغول خواندن زیارت عاشورا شوند و ثواب آن را هدیه روح شریف نرجس خاتون والده ماجده حضرت حجة بن الحسن علیه السلام نمایند تا این بلا از آنان دور شود. اهل مجلس این حکم را به تمام شیعیان رساندند و همه مشغول زیارت عاشورا شدند.
از فردا تلف شدن شیعه موقوف شد ولى همه روزه عده اى از سنى ها مى مردند به طورى که بر همه آشکار گردید.
برخى از سنى ها از آشنایانشان از شیعه پرسیدند سبب اینکه دیگر از شما کسى تلف نمى شود چیست ؟ به آنها گفته بودند زیارت عاشورا. آنها هم مشغول شدند و بلا از آنها هم برطرف گردید.
جناب آقاى فرید سلمه اللّه تعالى فرمودند: وقتى گرفتارى سختى برایم پیش آمد فرمایش آن مرحوم به یادم آمد از روز اول محرم سرگرم زیارت عاشورا شدم روز هشتم به طور خارق العاده برایم فرج شد.
شکى نیست که مقام میرزاى شیرازى از این بالاتر است که پیش خود چیزى بگوید و چون این توسل یعنى خواندن زیارت عاشورا تا ده روز در روایتى از معصوم نرسیده است شاید آن بزرگوار به وسیله رؤ یاى صادقه یا مکاشفه یا مشاهده امام علیه السلام چنین دستورى داده بود و مؤ ثر هم واقع شده است .
مرحوم حاج شیخ محمد باقر شیخ الاسلام نقل نمود که : در کربلا ایام عاشورا در خانه مرحوم میرزاى شیرازى روضه خوانى بود و روز عاشورا به اتفاق طلاب و علما به حرم حضرت سیدالشهدا علیه السلام و حضرت ابالفضل العباس علیه السلام مى رفتند و عزادارى مى نمودند و عادت میرزا این بود که هر روز در غرفه خود زیارت عاشورا مى خواند، سپس پایین مى آمد و در مجلس عزا شرکت مى نمود؛ روزى خودم حاضر بودم که پیش از موسم آمدن میرزا ناگاه با حالت غیر عادى پریشان و نالان از پله هاى غرفه به زیر آمد و داخل مسجد شد و مى فرمود: امروز باید از مصیبت عطش حضرت سیدالشهدا علیه السلام بگویید و عزادارى کنید. تمام اهل مجلس منقلب شدند و بعضى حالت بى خودى عارضشان شد، سپس با همان حالت به اتفاق میرزا به صحن شریف و حرم مقدس مشرف شدیم گویا میرزا مأ مور به تذکر شده بود. بالجمله هر کس زیارت عاشورا را یک روز یا ده روز یا چهل روز به قصد توسل به حضرت سیدالشهدا علیه السلام (نه به قصد ورود از معصوم ) بخواند البته صحیح و مؤ ثر خواهد بود و اشخاص بى شمارى بدین وسیله به مقاصد مهم خود رسیده اند.
مرحوم میرزا محمد تقى شیرازى در سنه 1338 در کربلا وفات و در جنوب شرقى صحن شریف مدفون گردید

رفعت سمنانی شاعر ایرانی

زندگی رفعت سمنانی (Rafat semnani)

 

 

محمد صادق سمنانی معروف به رفعت سمنانی و متخلص به رفعت ، از شاعران دوران مشروطیت است که به سال ۱۲۶۱ خورشیدی در سمنان دیده به جهان گشود . رفعت سمنانی با عارف قزوینی ارتباط نزدیکی داشته است . رفعت سمنانی به زبان عربی مسلط و در علوم هیأت و جفر و رمل و فلسفه و حکمت نیز وارد بوده است . رفعت سمنانی پس از تحصیل در سمنان در آغاز جوانی به تهران رفت . رفعت سمنانی سفری به حج رفت و پس از سفر به حج در سلک دراویش نعمت‌اللهی سلطان‌شاهی درآمد و مدتها در گناباد از محضر سلطان علیشاه استفاده کرد . روزگاری نیز در نیشابور ، نهاوند و خراسان به‌سر برد . رفعت سمنانی بیش از هر چیز به دیدار و مصاحبت با عرفا مایل بود ، به طوریکه در آثارش مشهود است در برخی کشورهای آسیایی و عربی به سیر و سیاحت پرداخت . رفعت سمنانی تا پایان عمر ، زندگی بی‌تلکف خود را رها نکرد و تا زنده بود مجرد زیست و همسری اختیار نکرد .

عشق تو می کشاندم شهر به شهر ، کو به کو              مِهر  تو  می دواندم  پهنه  به  پهنه  ، سو به سو

سبک شعری رفعت سمنانی
رفعت در افکار ، قصیده‌ها و غزل‌ها نوآور نبود ، همانطور که در اشعار یکنواخت و یکسان دورهٔ قاجاریه و ابتدای مشروطیت ابتکار کم بود . دکتر ذبیح‌الله صفا در مقدمهٔ دیوان اشعار رفعت سمنانی ، ضمن ستایش از برخی از شعرها و تفکرات عارفانهٔ او ، به مواردی از خطاهای شاعر در کاربرد واژه‌ها و ایجاد ترکیبات درست اشاره کرده و دلیل آن را دور بودن رفعت سمنانی از محیط‌های رسمی و کلاسیک ادب دانسته است .

آثار و تالیفات رفعت سمنانی (Rafat semnani)

 

 

اشعار رفعت سمنانی ، در «نامهٔ سخنوران» تالیف اسداللّه ایزد گشسب ، ۴۵٬۰۰۰ بیت تخمین زده شده است . اما رفعت سمنانی در مقدمه‌ای که بر کتاب «سرالاسرار» خویش نوشته ، آثار خود را ۵۰٬۰۰۰ بیت ذکر کرده است . به‌هرحال اکنون تنها حدود ۱۱٬۰۰۰ بیت از آثار او باقی مانده است . یعنی در حدود ۷٬۰۰۰ بیت در دیوان اشعار و ۶٬۰۰۰ بیت در سرالاسرار (تفسیر سوره یوسف) .

اشعار شورانگیز پارسی رفعت سمنانی (Rafat semnani)

 

عشق تو می کشاندم شهر به شهر ، کو به کو

                                        مِهر  تو  می دواندم  پهنه  به  پهنه  ، سو به سو

سیل سرشک و خون دل ، از دل و دیده شد روان

                                     قطره به قطره ، شط به شط ، بحر به بحر ، جو به جو

بافته با محبّتم ، رشته ی تار و پود جــــــــان

                                        تار  به  تار ، نخ  به  نخ ، رشته  به  رشته ، پو  به پو

آنچه دل از فراق او کرد به من نمی کند

                                            آتش  هجر  من  به  من ، آب  وصال او به او

نیست جز او چو بنگری در صحف ولای من

                                          آیه به آیه ،خط به خط ، صفحه به صفحه ، تو به تو

بود و نبود جز دلم در خم زلف او نهـــــــان

                                          طرّه به طرّه خم به خم ، رشته به رشته ، مو به مو

رفعت و شرح عشق او  ، تا ننهــــــــد نمی کند

                                       سینه به سینه لب به لب ، چهره به چهره رو به رو

درگذشت رفعت سمنانی (Rafat semnani)

 

 

رفعت سمنانی سال‌های آخر عمر را در تهران به‌سر برد و در سال ۱۳۱۰ خورشیدی (مطابق با ۱۳۵۰ قمری) دیده از جهان فروبست و در محوطه آرامگاه شاه‌عبدالعظیم در شهر ری به خاک سپرده شد .

با سمنان بیشتر اشنا شویم

           

  سمنان با یک دل آسمان پر ستاره منتظر میزبانی گردشگران

سوار بر مرکبی آهنین در هیاهوی جاده ها و کویر این حاشیه نشین بی حاشیه همسایه شب و سکوت نا متناهی با یک دل آسمان پر ستاره می شویم و در گوشه کنار قومس این شهر کهن به گشت و گذار می پردازیم.

شهرستان سمنان یکی از شهرهای ایران و مرکز استان سمنان است. این شهر در جنوب رشته کوه البرز و شمال دشت کویر در راه تهران به خراسان قرار گرفته آب و هوای آن خشک و معتدلی دارد.

سمنان از شرق با شهرهای دامغان و شاهرود، از شمال به درجزین، مهدیشهر و شهمیرزاد و از غرب با سرخه همسایه است و در طول جغرافیایی ۵۳ درجه و ۲۳ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۳۴ دقیقه واقع شده و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا ۱۱۳۰ متر بر آورد می شود.

این شهر تا تهران ۲۱۶ کیلومتر فاصله دارد و به راه آهن سراسری تهران- مشهد، متصل  و دارای دو فرودگاه (یکی تجاری و دیگری نظامی) است. آب و هوای این شهر در تابستان گرم و در زمستان نسبتاً سرد و بارندگی‌های این شهر در فصول سرد سال صورت می‌گیرد و میزان متوسط بارندگی سالانه آن به ۱۴۰ میلیمتر می رسد.

در جنوب سمنان مناطقی چون دشت کویر، ریگ جن، تپه‌های حصار، تپه دلازیان، و تپه های میرک از مهم ترین ویژگی‌های جغرافیایی به شمار می‌روند. رودخانه فصلی گل رودبار در شمال غرب این شهر و با سرچشمه گرفتن از رشته کوه‌های البرز و گذر از شهرستان مهدیشهر به دشت کویر می‌ریزد.

بیشتر مردم اصیل سمنان به زبان سمنانی سخن می‌گویند. زبان سمنانی به علت ویژگی خاص خود مورد توجه دانشمندان و ایران شناسان بسیار قرار گرفته است.

از جمله مفاخر و مشاهیر شهر سمنان می‌توان به سیدابوطالب حسنی سردار ملی سمنان در کمیته نهضت مشروطه،    شیخ علاء الدوله سمنانی، ملا علی سمنانی معروف به حکیم الهی، مصطفی کواکبیان بنیانگذار حزب مردم سالاری، بهروز یغمائیان و .... اشاره کرد.

شهر سمنان ۷ محله معروف قدیمی به ‌نام‌های اسفنجان (اسپنژان)، لتیبارسی سر، شاهجو، جهادیه ناسار، زاوغان، کوشمغان و کدیور و ملحی دارد. از جاذبه‌های مذهبی این شهرستان می توان به امامزاده یحیی بن موسی الکاظم(ع)، امامزاده علی بن جعفر الصادق (ع)، امامزاده علی بن اشرف(ع)، بقعه پیغمبران (سیم النبی و لام النبی)، مصلی بزرگ سمنان (محل برگزاری نماز جمعه)، امام زاده علویان و امامزاده سی سر اشاره کرد.

منار سلجوقی مسجد جامع سمنان قدیمی ترین منار جنبار ایران

مهم ترین آثار تاریخی سمنان مسجد جامع ، مسجد جامع زاوقان، منار سلجوقی مسجد جامع قدیمی ترین منار جنبان ایران، مسجد امام سمنان(مسجد شاه یا سلطانی)، گرمابه حضرت، موزه گرمابه پهنه سمنان، دروازه ارگ سمنان، بازار سمنان، بازار مرده‌ها،برج چهل‌دختران، قلعه ‌های سارو، کاروانسرای سنگی آهوان(مربوط به قرن پنجم هجری)، کاروانسرای شاه سلیمانی آهوان، کاروانسراهای شاه عباسی(صفویه) و مقبره درویش محمود هستند.

شهر سمنان از دیرباز از شهرهای صنعتی ایران بوده به طوری که نخستین کارخانه صنعتی آن با نام شرکت ریسمان ریسی سمنان و نساجی پارس تهران با سرمایه گذاری بخش خصوصی سال ۱۳۱۰ هجری خورشیدی آغاز به کار کرده و در حال حاضر با داشتن چندین شهرک و ناحیه صنعتی در نزدیکی خود به یکی از قطب‌های صنعتی و سرمایه گذاری بخش خصوصی کشور تبدیل شده است.

در اطراف شهر سمنان معادن گچ، نمک، زئولیت، بنتونیت، سلستین و غیره وجود دارند. از موارد مهم منابع زیرزمینی شهر سمنان می‌توان به چاه نفت خوریان در جنوب این شهر  اشاره کرد. سمنان از آغاز دهه ۱۳۵۰ هجری خورشیدی تا کنون مرکز فضایی ایران بوده است. سازمان صنایع هوافضا در ۴۵ کیلومتری جنوب خاوری (شرقی) سمنان دارای پایگاه هوایی و در ۸۰ کیلومتری جنوب خاوری (شرقی) این شهر دارای پایگاه فضایی است که پرتاب ماهواره سفیر امید و دیگر ماهواره‌ها و موشک‌های دوربرد از این پایگاه انجام می‌گیرد.

مسافران سمنان می توانند از سفال و سرامیک، دستبافهایی مانند پرده‌های سنتی، هنری، حوله، شال گردن، پارچه‌های متقال زیر ساخت قلمکار، جاجیم، چادر شب، پلاس و چوقا (چوخا) که عمدتاً توسط روستائیان و عشایر تولید می‌شود به عنوان صنایع دستی این شهر سوغات ببرند.

کویر شورآب سمنان  با رمل های ماسه ای جاذبه ای بی نظیر

کویر شورآب در موقعیت جغرافیایی N3509 شمالی و E5343 شرقی در جنوب شرقی شهرستان سمنان قرار دارد و عبور این رودخانه باعث شده است که زمینهای باتلاقی و پفکی عمده عرصه این کویر را فرا بگیرد و به همین خاطر پوشش گیاهی زمین بسیار اندک و در حاشیه رود شورآب رملهای ماسه ای قابل مشاهده است.

آب رودخانه شوراب همانند دوغاب گچ در مسیل جریان دارد. در کناره های رودخانه نیز لایه ضخیمی از نهشته های نمکی، سطحی صاف و صیقلی و سفید رنگ را بوجود آورده است.

برای دسترسی به این منطقه از شهر سمنان به سمت جنوب شهر حرکت کرده و از بلوار شریف واقفی به سمت روستای خیر آباد حرکت کنید. فاصله دو کیلومتری خیر آباد تا سمنان را بپیمایید و سپس از روستای خیر آباد به سمت روستای محمود آباد می روید. فاصله خیر آباد تا دلازیان حدود 4 کیلومتر است. قبل از روستای دلازیان به سمت جنوب جاده ای خاکی وجود دارد که در ابتدای آن تابلوی تعدادی مرغداری نصب شده است. مسیر را ادامه داده تا به معدن گوگرد برسید.

در معدن گوگرد ابتدا به سمت جنوب شرق جاده ادامه مسیر داده و پس از طی 500 متر حرکت شما به سمت جنوب خواهد بود. بافت متراکم تاغ که اندک اندک به تنکی می گرایددر همه جای کویر دیده می شود. راهپیمایی را در  مسیر جاده خاکی آغاز کنید. با یک ساعت راهپیمایی و عبور از یک روخانه به تپه ماهور ها می رسید. اگر نیم ساعت دیگر ادامه دهید به دریاچه نمک خواهید رسید و می توانید یک شب را هم در این کویر بگذرانید و از آسمان پر ستاره کویر و زیباییهای شبانه و سکوت آن لذت ببرید.

منطقه شکار ممنوع "خنار" کوهستانی با تپه ماهورهای فراوان

منطقه شکار ممنوع خنار در ۲۲ کیلومتری شمال غربی شهرستان سمنان و شمال شرقی شهرستان گرمسار با مساحت ۳۶۴۷۶ هکتار واقع شده است .

منطقه شکار ممنوع خنار منطقه ای است کوهستانی با تپه ماهورهای فراوان که به دلیل تغییرات ارتفاعی دارای تفاوت اقلیمی خاص بوده که بدین لحاظ در نواحی شمالی با وجود ارتفاعات بلند دارای هوای معتدل سرد و در نواحی جنوبی آن با ارتفاعات کمتر دارای هوای معتدل گرم و  دارای پوشش گیاهی مرتعی تا جنگلهای درختچه ای اورس بوده که در نواحی شمالی و شمال شرقی آن پوشش مطلوب تر است.انواع گرامینه ها، درمنه، گون، باریجه، کما، قیچ، گز، زرشک، تنگرس ازگونه های مهم گیاهی منطقه به شمار می روند.

منطقه به دلیل وجود آب کافی، مراتع نسبتاً مناسب و شرایط اقلیمی مطلوب، زیستگاههای خوب و مناسبی را برای حیات وحش فراهم کرده است. از گونه های بارز پستانداران منطقه می توان قوچ و میش، کل و بز، آهو، خرس قهوه ای، پلنگ و انواع گربه سانان دیگر مانند گراز، روباه، شغال و غیره را نام برد. مهمترین پرندگان منطقه شامل عقاب ها و انواع پرندگان شکاری، کبک، تیهو، انواع گنجشک سانان و غیره است.

برای دسترسی به این منطقه می توان از روستای رامه برای رسیدن به این مکان استفاده کرد، از سمنان به سمت تهران حرکت کنید. پس از پارک جنگلی  ده نمک جاده ای منشعب می شود که به سمت شمال امتداد می یابد و در ابتدای آن تابلوی پاسگاه محیط بانی چهار طاق نصب شده، از طریق این جاده به روستای رامه بروید که در غرب منطقه خنار قرار دارد و بعد از آن به ییلاق خنار بروید.

غار گچی پندیر چال سمنان، یخچالی طبیعی

غار پندیر چال یا پنیر چال در غرب روستای افتر به فاصله 40 کیلومتری شهر سمنان وجود دارد. این غار دارای ساختار گچی بوده وبه دلیل واقع شدن در سطح زیرین زمین و اختلاف محسوس دما در بهار و تابستان اهلی و عشایر از آن به عنوان یخچال طبیعی برای نگهداری محصولات لبنی خود استفاده می کنند. این غار دارای دو تالار و دو دالان در 100 متر ابتدایی خود است.

برای دسترسی به این غار باید از سمنان به سمت تهران حرکت کنید. بعد از طی پنج کیلومتر و در ابتدای سه راهی مومن آباد به سمت فیروزکوه حرکت را ادامه دهید. با طی حدود 29 کیلومتر به روستای افتر می رسید. در این روستا پس از هماهنگی با مسئولین شورای روستا به همراه یکی از اهالی از طریق جاده شوسه غرب روستا به طول چهار کیلومتر به سمت دهانه غار بروید از درب غار وارد شده و از پله ها پایین بروید. وارد تالار نخستین می شود در بخش شمال غربی این تالار دالانی وجود دارد که به تالار بعدی می رود. وارد تالار دوم شوید و از آن بازدید کنید. برای بازدید از ادامه غار نیاز به تجهیزات غار نوردی دارید ادامه مسیر به صورت دالان های تنگ و عمودی بوده و عبور از آن ها به صورت سینه خیز امکان پذیر است.

چشمه‌هاى آب گرم سمنان (آب مراد، آب قولنج، آب گرم و آب سرد)

مجموعه این چشمه‌هاى معدنى آبگرم در بخش مهدیشهر و در شمال غربى سمنان در فاصله ۲۱ کیلومترى این شهر قرار دارد. اطراف این چشمه‌ها را ارتفاعات در بر گرفته و آب چشمه‌ها از دسته آب‌هاى کلروره سولفاته کلسیک و گوگردى است و در درمان بیمارى‌هاى صفراوى، کلیه، کبد، ‌ نقرس، روماتیسم و درد مفاصل کاربرد دارد.

هر ساله از اوایل بهار تا اواسط پائیز ، جمعى کثیر از مردم استان مازندران و سمنان براى بهره‌گیرى از خواص آب چشمه‌‌ها به این منطقه مسافرت مى‌کنند. براى جابه‌جایى مسافران، سوارى‌ها و مینى‌بوس‌ها به طور منظم بین سمنان و این چشمه ‌ها در رفت و آمد هستند.

پیشنهاد ما برای دسترسی به آب گرم این است که پس از ورود به مهدیشهر از میدان ورزش به سمت بلوار کارگر رفته و مسیر را تا انتهای بلوار ادامه دهید. در پایان بلوار جاده خاکی امتداد می یابد این جاده خاکی را ادامه داده تا به قریه امام زینعلی برسید. آن را پشت سر نهاده و مسیر پس از حدود سه کیلومتر کم کم اوج می گیرد و با پیچ های نسبتا تند و شیب زیاد به طرف گردنه کلیاب می رود. از فراز گردنه جاده با شیب تند و پیچ های زیاد به سمت دره امتداد می بابد . مسیر با به سمت جنوب ادامه داد و حدود یک کیلومتر در دره ادامه می یابد تا به چشمه های آّ ب گرم می رسد.

همای سعادت در کویر سرخ دره سمنان جاذبه ای دیدنی

کویر کوه سرخ در جنوب غربی سمنان قرار دارد از جنوب به بخش های شمالی ریگ جن، از شمال به کوه سرخ، از غرب به صفائیه و سیاه کوه و از شرق به معدن گوگرد دلازیان محدود می شود.

برای دسترسی به این کویر و بازدید از جاذبه های آن باید از جاده سمنان - تهران به سمت سرخه حرکت کرد. پس از پیمودن حدود 10 کیلومتر در سمت چپ جاده و ره به جنوب جاده ای به سمت روستای صوفی آّباد جدا می شود. این جاده 5.5 کیلومتری را که تماما آسفالت است پیموده تا به صوفی آباد برسید. می توان دیداری با شیخ علاء الدوله و مقبره 700 ساله آن نیز داشت.

صوفی آباد را به سمت بیابان کترک کرده و پس از پنج کیلومتر به سمت جنوب، جاده ای خاکی وجود دارد که به سمت مزار منطقه می رود. این جاده تقریبا 25 کیلومتر طول دارد. پس از طی حدود هشت کیلومتر به مزارغ می رسید که آن را پشت سر گذاشته و 7 کیلومتر دیگر مسیر را ادامه می دهید. از این نقطه به بعد پیاده روی آغاز می شود.

مسیر را به سمت جنوب غرب پیش گرفته و به سمت سد خاکی که به طور طبیعی به وجود آمده بروید، می توانید بعد از 20 دقیقه همای سعادت را ببینید و 40 دقیقه پس از گذر از همای سعادت به سد خاکی رسیده و برفراز آن رفته و به سمت غرب و بر روی سد خاکی ادامه مسیر دهید.

 در جنوب کوهی مشخص است که سرخ کوه نام دارد از سد سرازیر شده و در شوره زار آغاز به حرکت کنید. با گذشت دو ساعت ونیم به یکی برج دیده بانی قدیمی می رسید که در فاصله 200 متری آن یک رودخانه فصلی جریان دارد، می توان اینجا استراحت کرد و برای برگشت هم از همان مسیر رفت استفاده کرد.

                                                         ارگ سمنان

دروازه ارگ سمنان در شهر سمنان واقع است. این بنا دروازه شمالی و تنها باقی مانده ارگ سمنان است که در زمان بهمن میرزای بهاءالدّوله فرزند فتحعلی شاه قاجار، ساخته شده است.

از نوشته کتیبه روی آن برمی‌آید که ساختمان آن در سال ۱۳۰۲ ه.ق، در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و حکمرانی انوشیروان میرزا حکمران سمنان، دامغان، شاهرود و بسطام به اتمام رسیده است.

دروازه ارگ فعلی در واقع دروازه شمالی مجموعه ارگ دولتی قدیم سمنان بوده است. امروزه از مجموعه ارگ دولتی کهن سمنان چیزی باقی نمانده است زیرا در زمان رضا شاه به هنگام ساخت و ساز خیابانها و بناهای نو، تمامی این مجموعه، به جز دروازه شمالی آن تخریب شد.

تاریخچه شهرستان سمنان

                         شهرستان سمنان

جغرافیا

شهرستان سمنان از شمال با شهرستان مهدیشهر و از شرق با شهرستان دامغان و از غرب با شهرستان سرخه و از جنوب با کویر و استان اصفهان همسایه است.

تاریخچه

در زمان شاهنشاهی ماد، سرتاسر استان سمنان امروزی جزئی از امپراتوری بزرگ ماد بود. پس از مادها کورش بزرگ پس از تسخیر آسیای صغیر به نواحی شرقی ایران شتافت و تا رود سیحون پیشروی نمود. نوشته‌اند که او ایالت پارت که شامل خراسان و کومش (قومس - به طور تقریبی استان سمنان امروزی) می‌شد را به علاوهٔ سیستان (زرنگ) و خوارزم را پیوست گسترهٔ خود کرد. پس از کورش که کمبوجیه به پادشاهی رسید، بنا به وصیت کورش حکومت خوارزم، پارت و کارمانیا(کرمان) برعهدهٔ بردیا گمارده‌شد. در این دوره، سمنان به مانند پلی، سه ایالت راگا(ری)، خراسان و استرآباد(گرگان) را به هم وصل می‌کرد. پس از حملهٔ اسکندر مقدونی و حکومت سلوکیان، سلوکیان برای رضایت ایرانیان و عدم شورش آن‌ها، اختیارات بسیاری به ایرانیان پارتی دادند. حکمرانان پارتی نیز برای راضی نگه داشتن مردم، شصت شهر در ایالت کومش ساختند که می‌توان به آپاما (لاسجرد کنونی از روستاهای شهرستان سرخه) و هکاتم‌پلیس (صددروازه یا دامغان کنونی) اشاره کرد. در دورهٔ اشکانیان کومش یکی از ایالات هجده‌گانهٔ اشکانی بود و با نام‌های کمیسن و قومیس شناخته می‌شد. در دورهٔ ساسانیان سمنان به دلیل قرار داشتن در مرکز تردد شمال و جنوب و نیز شرق و غرب، همواره محل کشمکش بر سر قدرت بوده‌است. در دورهٔ ساسانیان و پس از اسلام محل تمرکز پایگاه‌های دولت‌های مرکزی در این ناحیه بوده‌است. بسیاری از بناهای به‌جامانده در این شهر مربوط به دورهٔ غزنویان و زمان سلطان مسعود غزنوی و پس از آن می‌باشد که از این میان می‌توان از «منار مسجد جامع سمنان» و «بقعهٔ پیر علمدار» یاد کرد.در زمان اسماعیلیان، سمنان از کانون‌های مهم ایشان بوده به گونه‌ای که حدود ۱۵۰ قلعه در سمنان در اختیار اسماعیلیان قرار داشته‌است. در دورهٔ زندیان و زمان کریم‌خان زند، نواحی سمنان، دامغان، شاهرود و سرخه و بسطام در اختیار بزرگان قاجار قرار گرفت. به همین علت بود که محل تولد بسیاری از شاهان و بزرگان قاجار، سمنان می‌باشد. سمنان در دورهٔ قاجار و به ویژه در زمان فتحعلی‌شاه -که زادگاهش سمنان بود- بسیار مورد توجه قرار گرفت. فتحعلی‌شاه سه برادر سمنانی‌اش را برای حکومت سمنان برگزید، اما ظلمی که ایشان بر مردم سمنان روا داشتند در نهایت باعث قیام مردم به رهبری بزرگان و اندیشمندان و پیوستن ایشان به صف مشروطه‌خواهان شد.

جاذبه‌های تاریخی و باستانی

این شهر علاوه بر زیبایی‌های طبیعی با سابقه تاریخی چند هزار ساله به دلیل واقع شدن در گذر حوادث ناشی از لشکرکشی‌ها و مهاجرت‌های بین شرق و غرب و مهم تر از همه داشتن تاریخ تمدن دیرینه دارای آثار باستانی متعدد دیدنی مربوط به دوره‌های مختلف تاریخ است که مبین قدمت کهن آن است:

• مسجد جامع سمنان
• منار سلجوقی مسجد جامع
• مسجد امام سمنان (مسجد شاه یا سلطانی)
• گرمابه پهنه سمنان
• گرمابه حضرت
• گرمابه ناسار
• گرمابه قلی
• گرمابه نخست
• دروازه ارگ سمنان
• ارگ علاء
• بنای دارالحکومه (میدان ابوذر)
• بازار سمنان
• بازار شیخ علاءالدوله
• برج چهل‌دختران
• قلعه‌های سارو
• قلعهٔ پاچنار
• قلعه کوشمغان
• قلعه زاوغان
• قلعه کهن‌دژ
• دژ چرمینه
• کاروانسرای سنگی آهوان (مربوط به قرن پنجم هجری)
• کاروان سرای شاه سلیمانی
• آرامگاه حکیم الهی سمنانی
• آرامگاه پیر نجم الدین
• آب انبار ناسار
• آب انبار کارخانه
• آب انبار کهنه دژ
• آب انبار توکلی
• تپه ناسار
• مدرسه حاج فتحعلی بیگ
• مدرسه صادق خان
• یخدان آتشگاه

افزون بر اینها می‌توان به آب انبارها، قنات‌هایی با معماری منحصر به فرد و بافت قدیم سمنان نیز اشاره کرد.

جاذبه‌های طبیعی

• معدن نمک ملحه: این معدن در فاصله ۴۸ کیلومتری جنوب شرقی سمنان در موقعیت ۵۲ درجه ۴۳ دقیقه طول شرقی و ۳۵ درجه ۲۲ دقیقه ۳۰ ثانیه عرض شمالی واقع شده است و از فعال ترین و کهن ترین معادن نمک ایران به شمار می‌آید .
• دلفین‌های نمکی: این دلفین‌ها از جاذبه‌های ویژه معدن نمک ملحه هستند. برای دیدن این دلفین‌های نمکی باید از جاده نظامی سمنان حدود ۴۰ کیلومتر طی مسیر کرد و سپس به سمت جنوب حدود ۵ کیلومتر ادامه مسیر داد

نانو الیاف‌‌ها

    نانو الیاف‌‌ها، باریک ‌تراز تار عنکبوت

الیاف دارای قطر کمتر از 500 نانومتر را «نانو الیاف» گویند. نانو الیاف‌ها دارای استحکام بیشتر نسبت به دیگر الیاف مشابه و بزرگ هستند. این مواد می‌توانند انقلاب بزرگی را در فن‌آوری به وجود آورند. هرچند که این الیاف دارای قطری در حد نانو هستند، اما ممکن است طول آنها به چندین کیلومتر برسد.

نانو الیاف‌ها در زمینه‌های گوناگون از جمله تولید لباس‌های محافظ و ضد لک، تولید آینه‌های قابل استفاده در فضا، فیلتراسیون‌ هوا و بسیاری از موارد دیگر کاربرد دارند. نانو الیاف‌ها نسبت به عبور هرچیزی غیر از مولکول‌های بسیار ریز مقاوم هستند. به همین دلیل می‌توان از آنها در تولیدپوشاک مقاوم در برابر مواد شیمیایی استفاده کرد. با روکش کردن الیاف بافتنی معمولی با نانو الیاف‌ها می‌توان آنها را نسبت به هرگونه لک اعم از چربی، آب، روغن و غیره مقاوم کرد.
نانو الیاف‌ها بر حسب نوع ساختار و مواد به کار رفته در آنها به 3 دسته مهم تقسیم می‌شوند: نانوالیاف کربنی، نانو الیاف پلیمری و نانو الیاف معدنی. هر کدام از اینها کاربردهاوویژگی‌های خاصی دارند. با این حال، نانو الیاف‌های دیگری نیز تولید می‌شوند که ممکن است یکی از انواع نانوالیاف‌های ذکر شده باشد.
در حالی حاضر، روش‌های فراوانی در تولید الیاف نانو متری ارائه شده است. برای ساخت هرکدام از انواع نانوالیاف‌ها روش‌های گوناگونی به کار گرفته می‌شود. نانوالیاف‌ها مانند نانویسم‌ها از انواع ساختارهای تک بعدی هستند.

نانوالیاف پلیمری

حدود 60 درصد از نانوالیاف‌های پلیمری با روش الکترو ریسندگی ساخته می شوند. ریسندگی الکتریکی یا الکتروریسی (electro spinning) روشی برای تولید نانوالیاف پلیمری است.
این روش ساده بازده بالایی دارد. در این روش، مواد پلیمری سیال به صورت مذاب، یا محلول پلیمری را به کمک نیروهای الکتروستاتیک و نیز باردار کردن محلول یا مذاب پلیمری تحت کشش قرار می‌دهند.
همان طور که اشاره شد، در این روش هم از مذاب و هم از محلول پلیمری می‌توان استفاده کرد. پلی استیرن از پلیمرهایی است که در این روش ریسیده می‌شود که قطر آنها تنها در حد چند نانومتر است.
قطر این الیاف به پارامترهای مختلفی مانند غلظت پلیمر وولتاژالکتریکی اعمال شده بستگی دارد وهرچه الیاف تولیدی ظریف‌تر باشند دارای ویژگی‌های مطلوب‌تری نیز هستند. یکی از مشکلات موجود در روش الکتروریسندگی نبود یکنواختی در میزان کشیدگی الیاف است که با کنترل پارامترهای تاثیرگذار می‌توان این مشکلات را برطرف کرد.
همچنین در روش الکتروریسندگی می‌توان مواد دیگر مانند نانو ذرات یا نانو لوله‌ها را برای بهبود خواص نانوالیاف، درون نانوالیاف‌ها جای داد. نانوالیاف‌های پلیمری به دلیل کاربردهای فراوان و داشتن ویژگی‌های مکانیکی، الکترویکی و بیولوژیکی بهبود یافته از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.
این نوع مواد در ساخت فیلترهای غشایی، لباس‌های محافظ، تجهیزات الکترونیکی و نوری و نیز در زمینه‌های بیوپزشکی و کامپوزیت‌های تقویت شده کاربرد دارند. یکی از مهمترین کاربردهای نانوالیاف‌ پلیمری در صنایع هوایی است که از آنها در فیلتراسیون هوا استفاده می‌کنند

نانوالیاف‌های کربنی

از نانوالیاف‌های کربنی به عنوان تقویت‌کننده‌های فاز در نانو کامپوزیت‌ها استفاده می‌کنند ومعمولاً براساس همان روش‌هایی که در تولید نانو لوله‌های کربنی به کار می‌روند، تولید می‌شوند، ولی برخی از این روش‌ها مانند روش CVD نانوالیاف‌های کربنی بیشتری تولید می‌کنند. نانوالیاف کربنی شامل نانو لوله‌های کربنی و رشته‌های کربنی است. رشته‌های کربنی مانند نانولوله‌‌ها فاقد ساختار سیلندری و توخالی هستند.
کامپوزیست‌های (مواد ترکیبی) حاوی نانوالیاف‌کربنی کاربردهای زیادی در صنایع نظامی و هوافضا دارند. یکی دیگر از کاربردهای باارزشی که نانوالیاف‌های کربنی می‌توانند داشته باشند، استفاده از آنها به عنوان ماده ضدآتش است.
پژوهشگران موسسه استاندارد و فنآوری (NIST) آمریکا دریافته‌اند که اضافه نمودن مقادیر اندکی از نانوالیاف کربنی به فوم‌های پلی اورتان که در برخی مبلمان‌ها، تشک‌ها در اماکن عمومی مانند هتل‌ها و دفاتر کار مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌تواند آتش‌گیری را نسبت به فوم‌هایی که در آنها از تاخیر اندازهای معمولی آتش استفاده می‌کنند تا 35 درصد کاهش دهد.
نانوالیاف کربنی از چکیدن فوم تحت حرارت جلوگیری نموده واز سرعت آتش‌سوزی می‌کاهد، چرا که مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهد که نانولوله‌های کربنی یک شبکه پایدار حرارتی ایجاد می‌کنند و در نتیجه از چکیدن فوم در هنگام حرارت‌های شدید جلوگیری می‌نماید.
در حال حاضر، قیمت نانولوله‌های کربنی بسیار بیشتر از افزودنی‌های ضد آتش رایج است، اما به خاطر سیر کاهشی قیمت آن و اینکه مقدار اندکی از این مواد در تولید ماده ضد آتش نیاز است به عنوان موادی تجاری و مقرون به صرفه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

نانوالیاف معدنی

این نوع الیاف در مقیاس نانو در فرآیند سل ـ ژل (تشکیل ژل بی‌شکل از یک محلول) و حرارت دهی تولید می‌شوند.
هنگامی که سل در یک قالب ریخته شود، ژلی مرطوب شکل می‌گیرد که پس از خشک شدن به صورت ذرات سرامیکی متراکم می‌شود که به هم متصل هستند و به این ترتیب فیلتری به دست می‌آید که دارای منافذی در مقیاس نانو است. از این الیاف می‌توان به عنوان ماده ضد ویروس استفاده کرد.
نانوالیاف‌های معدنی به ویژه آلومینا به دلیل داشتن خاصیت الکتروستاتیک، ویروس‌ها و ذرات را به خود می‌چسبانند و برای دفع آلودگی بسیار مفید هستند. برتری این فیلترها این است که برخلاف فیلترهایی که به روش غربال کردن، عمل فیلتراسیون را انجام می‌دهند، با انسداد منافذ روبه‌رو نخواهند شد.